In het kader van ‘Muziek na de markt’ geeft het Beethoventrio, bestaande uit de pianist Harry Schram, de violist Leslie Somlai en de cellist Gerald Kroon, op dinsdagmiddag 5 februari om 12.30 uur een uitvoering van het prachtige tweede Pianotrio van Robert Schumann in het Witte kerkje in de Kampstraat.
Schumann schreef dit werk in 1847, natuurlijk voor zijn begaafde vrouw, de pianiste Clara Wieck, met wie hij in 1840, tegen de zin van zijn schoonvader (tevens zijn pianoleraar) was getrouwd.
Hoewel pianotrio’s al in de 18e eeuw werden geschreven, kregen de drie instrumenten nog geen gelijkwaardige partij uitgeschreven. Zo schreven Haydn en Mozart schreven wel pianotrio’s, maar eigenlijk voor piano en viool met een ondersteunende cello. Dit vaak in tegenstelling tot hun strijkkwartetten, waarin de gelijkwaardigheid van de instrumenten meer naar voren komt. Het was Ludwig van Beethoven die voor het eerst de gelijkwaardigheid van de drie instrumenten liet klinken in zijn pianotrio’s. Ook Schumann gaat uit van die gelijkwaardigheid, dat duidelijk is te horen in zijn eerste twee pianotrio’s, die hij vrij kort na elkaar heeft geschreven, ondanks het verschil in opusnummer (63 en 80). Het tweede pianotrio is een evenwichtig gecomponeerd werk.
Schumann omschreef het zelf als een werk dat vriendelijker en kunstzinniger was geschreven dan het eerste.
In het eerste deel ‘Sehr lebhaft’ horen we de geniale Schumann. Het werk begint met een krachtige inzet in een 6/8 maat, een maatsoort die ruimte biedt, maar nooit gewelddadig wordt. Dan gaat hij over naar een lyrisch thema, dat hij daarna prachtig verwerkt door de drie instrumenten. De doorwerking is opgebouwd uit prachtige canonische opeenvolgingen van ritmische motieven. Inspannend, maar wel een heel boeiend gecomponeerd onderdeel. We vinden hier stukjes uit zijn Liederkreis opus 39 in terug.
Het tweede deel ‘Mit innigem Ausdruck’ begint met een ritmische opzet van piano en cello, waartegen de viool een lyrische thema speelt. Schumann wisselt tot tweemaal toe van tempo in dit deel door in de thema’s, bij een iets pregnantere begeleiding van de piano, de strijkers de lyriek in een ‘Lebhaft’ te laten klinken. Ook de wisseling van toonaarden maakt het tot een spannende compositie.
Het derde deel ‘In mäßiger Bewegung’ is gebaseerd op een soort volksdansmotief, met canonische imitaties. De muziek van het laatste deel ‘Nicht zu rasch’ is gebaseerd op het samenspel van drie contrasterende elementen van het eerste thema, dat wordt ingezet door de piano en een staccato antwoordt krijgt in de cello, dat weer door de viool op een bezielende wijze wordt voortgezet. Heel spannend hoe Schumann de drie instrumenten in een lichtvoetige manier van componeren, spanning weet te brengen door middel van toonladderfiguren.
Het tweede pianotrio is een boeiend, lyrisch werk dat in de kamermuziekliteratuur te weinig wordt gehoord.
Harry Schram studeerde piano, kamermuziek en schoolmuziek aan het Utrechts Conservatorium bij Herman Uhlhorn en Frits Knol.
In Berlijn zette hij zijn studie voort bij Prof. Schlesier, piano en Prof. Stauch, liedinterpretatie. In Wenen volgde hij een aantal lessen bij Jörg Demus en in Stockholm een masterclass bij Gerald Moore. Terug in Nederland studeerde hij verder bij Marinus Flipse.
Als kamermusicus werkt Harry Schram samen met zangers en instrumentalisten.
Hij is een van de oprichters van de Baarnse muziekschool ‘Muziek en Dans’.
Naast muziek studeerde hij andragologie, theologie en filosofie.
Leslie Somlai is geboren in Budapest, Hongarije, waar hij zijn vioolstudie begon.
Na de opstand in 1956 emigreerde zijn familie naar Sydney, Australië, waar hij op het Conservatorium van Sydney viool studeerde. Sinds 1966 woont hij in Nederland waar hij in 1969 eindexamen deed aan het Brabants Conservatorium in Tilburg.
Vanaf 1971 werkte hij in het Radio Filharmonisch Orkest te Hilversum als een van de concertmeesters. Hij was docent aan Conservatorium te Hilversum. Daarnaast speelt hij in diverse kamermuziekensembles. Hij vormt een vast duo met de pianist Harry Schram.
Gerald Kroon begon op twaalfjarige leeftijd met cellospelen.
Vervolgens studeerde hij aan het Brabants Conservatorium in Tilburg, en combineerde dit met zijn functie als cellist in het Brabants Orkest.
Vanaf 1967 was hij verbonden aan het Radio Filharmonisch Orkest in Hilversum.
Hij maakt deel uit van diverse kamermuziekensembles.
